Współczesne metody rehabilitacji dzieci niepełnosprawnych wymagają udziału wielu specjalistów: neurologa, pediatry, psychologa, logopedy i stomatologa, a szczególnie ortodonty. Zaburzenia czynności i budowy układu stomatognatycznego są charakterystyczne dla poszczególnych zespołów upośledzeń, a leczenie wymaga znajomości fizjologii tego układu. Prawidłowa czynność układu stomatognatycznego i motoryka ustno-twarzowa są kluczem do prawidłowego rozwoju dziecka, szczególnie w pierwszym roku życia.
Jest ona niezbędna dla dalszego prawidłowego funkcjonowania nie tylko układu stomatognatycznego, ale całego organizmu, stąd bowiem biorą początek łuki odruchowe czynności ssania, gryzienia, połykania, oddychania i mowy. Ich nieprawidłowe funkcjonowanie powoduje zaburzenie nie tylko fizycznego, ale również społecznego rozwoju dziecka.
Objawy zaburzeń w obrębie układu stomatognatyczego u dzieci niepełnosprawnych są często we wczesnej diagnostyce i terapii niezauważane lub pomijane z powodu ważniejszych, bardziej obciążających organizm zaburzeń ogólnych, a także przez ograniczoną dostępność do specjalisty ortodonty lub nie przygotowanie lekarza stomatologa do pracy z dzieckiem niepełnosprawnym.
Do gabinetu w Krakowskiej Poradni Stomatologicznej trafiają dzieci w pierwszych tygodniach życia. Na tym etapie kładziemy nacisk na uświadomienie rodzicom konieczności wykonywania zabiegów higienicznych w obrębie jamy ustnej oraz profilaktyki próchnicy. Prowadzimy również rehabilitację ustno-twarzową, której celem jest wytworzenie prawidłowych lub zbliżonych do prawidłowych łuków odruchowych warunkujących harmonijny rozwój czynności układu stomatognatycznego, a co za tym idzie prawidłowej budowy.
Rehabilitacja ustno-twarzowa została opracowana przez Rodolfo Castillo-Morales i stosuje się ją od pierwszych dni życia dziecka. Zawiera ona w sobie elementy rehabilitacji ogólnej, ćwiczeń logopedycznych, leczenia ortodontycznego i stymulacji mięśni układu stomatognatycznego wewnątrz jamy ustnej i zewnątrz twarzy w siedmiu punktach. Po wstępnej stymulacji dla dalszej poprawy czynności układu stomatognatycznego zostaje wprowadzona do jamy ustnej i założona na szczękę płytka akrylanowa. Płytka stosowane jest zarówno u niemowląt jak i u dzieci z uzębien
iem. Punkt stymulacyjny w części podniebiennej (dobierany jest przez lekarza i logopedę ) powoduje iż język kieruje się do tego punktu i cofa w głąb jamy ustnej. Wzmożenie napięcia mięśniowego prowadzi do zamknięcia ust, a ćwiczenia języka i mięśni policzków poprawiają sposób połykania. Leczenie płytką nie jest samodzielnym, izolowanym leczenie, ale częścią całej rehabilitacji i przebiega równocześnie ze stymulacją mięśni, terapią logopedyczną i psychologiczną.
Obserwacje prowadzone w Krakowskiej Poradni Stomatologicznej omawiana metodą wykazały u dzieci z zespołem Downa znaczną poprawę zgryzu, napięcia mięśniowego (zwarcie szpary ustnej, sposobu połykania, oddychania, mowy).
Leczenie stomatologiczne powinno stanowić stały element rehabilitacji dzieci niepełnosprawnych, a optymalne wyniki osiąga się rozpoczynając ją w najwcześniejszym możliwym okresie życia.
Autor tekstu:
Elżbieta Radwańska
Płytkę można zrobić w następujących miejscach w Polsce:
Kraków
Krakowska Poradnia Stomatologiczna
ul. Lipińskiego 15
30-349 Kraków
osiedle Ruczaj (obok Tesco)
tel. 012/267 07 10
faks 012/ 269 63 10
czynne codziennie 8.00 – 20.00
sobota 9.00- 12.00
______________
Warszawa
ORTO-FAN
ul. Jagiellońska 66
03 – 468 Warszawa
0 22 818 53 87
www.klinikaortofan.pl
______________
Warszawa
Dr Młynarska
Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus
Centrum Leczenia Obrażeń
Zakład Ortodoncji
ul. Nowogrodzka 59
02-005 Warszawa
tel.: (0 22) 502 10 32, 502 10 31
____________
Wrocław
Akademia Medyczna we Wrocławiu
Katedra i Zakład Ortopedii szczękowej i Ortodoncji
ul. Krakowska 26
tel do rejestracji 071 784 01 23
W Poznań
Akademia Medyczna W Poznaniu
Programu Specjalistycznej Opieki Ortodontycznej nad Dziećmi z Wadami Wrodzonymi Części Twarzowej Czaszki można zarejestrować się w poradni ul. Bukowska 70,
lub telefonicznie pod numerem 61-8547270
bądź w Centralnej Rejestracji UM pod nr tel. 61-8547271.
O płytce stymulacyjnej czytaj także na forum.